تدوین کلیه دستورالعمل ها و روش های اجرایی مربوط به حوزه منابع انسانی

روش های اجرایی مربوط به حوزه منابع انسانی چیست؟ فرآیندهای منابع انسانی استراتژی های اصلی هستند که مدیران منابع انسانی برای اطمینان از تجربه کاری موفق برای کارمندان از آنها استفاده می کنند. برنامه ریزی منابع انسانی از جمله استخدام، انتخاب کارمند، جذب، آموزش، جهت گیری، ارزیابی، ارتقاء و اخراج، حقوق و مزایای کارکنان سازمان، مدیریت اجرایی، روابط منابع انسانی از عناصر اصلی این فرآیندها خواهد بود.

سازمان ها برای تحقق چشم انداز خود تلاش می کنند، از این رو بخش منابع انسانی مسئول تدوین و اجرای برخی استراتژی های لازم برای دستیابی به این اهداف است و فرآیندهای لازم را تعریف می کند. امروزه فعالیت واحد منابع انسانی محدود به افراد نیست. کلید مدیریت استراتژیک موفق شامل ایجاد، نظارت و به روز رسانی فرآیندهای منابع انسانی است. طراحی دقیق فرآیندها بسیار مهم است، زیرا این امر مبنای کارایی آنها خواهد بود. شناخت فرآیندهای اساسی مدیریت منابع انسانی و نحوه اجرای صحیح این فرآیندها باعث موفقیت مدیران منابع انسانی خواهد شد.

مدیریت منابع انسانی چیست؟

با توجه به فضای رقابتی در کسب و کار امروزی، نیروی انسانی به عنوان یک مزیت رقابتی در سازمان ها، با ارزش ترین سرمایه تجاری تلقی می شود. در سازمان های امروزی اهمیت خلاقیت، نوآوری سازمانی و انگیزه بالای نیروی انسانی بر کسی پوشیده نیست. بنابراین وظیفه مهم مدیریت منابع انسانی می تواند این اهمیت را برای شرکت ها و سازمان ها محقق کند.

واژه منابع انسانی اولین بار در دهه 1960 ابداع شد و با توجه به اینکه به ارزش روابط کاری و موضوعاتی مانند انگیزه، رفتار سازمانی و ارزیابی عملکرد می پردازد، توجه بسیاری از مدیران و صاحب نظران حوزه مدیریت را به خود جلب کرده است. منابع انسانی به معنای همه افرادی است که در سطوح مختلف سازمان (موقعیت های شغلی مختلف) کار می کنند.

مدیریت منابع انسانی (HRM) فرآیندی است که رویه‌ها، وظایف، فعالیت‌ها و سیاست‌های کلیدی یک سازمان را در بر می‌گیرد که به کارکنان مربوط می‌شود. از جمله فرآیندهایی که به عنوان زیر مجموعه مدیریت منابع انسانی تعریف می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استخدام و اخراج
• ارزیابی عملکرد
• سیاست ها و استراتژی های حفظ کارکنان

مدیریت منابع انسانی برای توصیف «مدیریت و توسعه» کارکنان در یک سازمان به کار می رود و وظیفه اصلی آن نظارت بر کلیه امور مربوط به مدیریت سرمایه انسانی سازمان است. مدیریت منابع انسانی همچنین شامل توسعه و اجرای برنامه هایی است که برای افزایش اثربخشی یک سازمان یا کسب و کار طراحی شده اند.

مدیر منابع انسانی کلیه خدمات منابع انسانی، سیاست های منابع انسانی و برنامه های شرکت های بزرگ و حتی کسب و کارهای کوچک را مدیریت می کند. وظایف و اهداف مدیریت منابع انسانی بسته به نیازهای کلی شرکت یا سازمان متفاوت است.

بسته به سازمانی که مدیر منابع انسانی در آن کار می کند، ممکن است مسئولیت هایی در زمینه های اهدای خیریه، مشارکت جامعه، انجمن ورزشی شرکت، حمایت مالی و مدیریت رویداد داشته باشد. فرقی نمی کند که کدام بخش این مسئولیت ها را بر عهده دارد. مدیر منابع انسانی از نزدیک در تصمیم گیری، اجرا و بررسی این وظایف درگیر است.

فرآیندهای منابع انسانی

فرآیندهای منابع انسانی استراتژی های اصلی هستند که مدیران منابع انسانی برای اطمینان از تجربه کاری موفق برای کارمندان از آنها استفاده می کنند. برنامه ریزی منابع انسانی (استخدام، انتخاب کارمند، جذب، آموزش، جهت گیری، ارزیابی، ارتقاء و اخراج)، حقوق و مزایای کارکنان سازمان، مدیریت اجرایی، روابط منابع انسانی از عناصر اصلی این فرآیندها خواهد بود.

• برنامه­‌ریزی اولین فرآیند منابع انسانی

به طور کلی برنامه ریزی منابع انسانی یا HRP فرآیند پیش بینی نیاز آینده سازمان به منابع انسانی و تعیین نحوه استفاده از ظرفیت کارکنان است. به طور خاص، برنامه ریزی منابع انسانی بر مفهوم عرضه و تقاضا در ظرفیت منابع انسانی سازمان تمرکز دارد. در واقع HRP به مدیریت سازمان کمک می کند تا با تامین افراد مناسب، به تعداد مناسب و در زمان و مکان مناسب، تقاضای آینده نیروی انسانی در سازمان را تضمین کند. فرآیند جذب و انتخاب پرسنل توسط مدیران پس از تحلیل نیازهای نیروی انسانی آغاز می شود. برنامه ریزی منابع انسانی با تعریف فرآیندهای منابع انسانی انجام می شود. مهمترین فرآیندها در این زمینه عبارتند از:

1. جذب نیروی انسانی
   هدف از فرآیند جذب، جذب داوطلبانی است که دارای معیارهای شغلی باشند.
2. انتخاب نیروی انسانی
   فرآیندهای منابع انسانی مربوط به مرحله انتخاب نوعی فیلترینگ محسوب می شوند. کاندیداهایی را انتخاب می کند که از نظر صلاحیت، تجربه و پتانسیل برای یک شغل خاص ایده آل هستند و دیگران را مستثنی می کند.
3. استخدام نیروی انسانی
   استخدام فرآیند انعقاد قرارداد رسمی بین سازمان و نیروی منتخب است. هدف آن جذب داوطلبانی است که معیارهای شغلی خاصی را دارند.

• حقوق و مزایا دومین فرآیند منابع انسانی

واریزی حقوق و مزایا فرآیندهای منابع انسانی شامل تصمیم گیری در مورد حقوق، مشوق ها، مزایای جانبی و موارد دیگر است. با توجه به اینکه پول محرک اصلی هر شغلی است، اهمیت فرآیندهای این بخش مشخص خواهد شد. کارکنان با عملکرد قوی به دنبال حقوق و پاداش بالاتر هستند. دریافت دستمزد و مزایا عادلانه نیروی محرک قوی در کارکنان ایجاد می کند و این امر اهمیت فرآیندهای منابع انسانی را در رابطه با دستمزد و مزایا تایید می کند. اگر کارکنان برای عملکرد موثر پاداش دریافت کنند، رضایت شغلی آنها افزایش می یابد. در نتیجه این افراد می توانند به عنوان نیروی محرکه در دستیابی به چشم انداز سازمان مفید و موثر باشند. پاداش های کارکنان شامل مشوق های مالی و مزایای جانبی است.

• مدیریت اجرایی سومین فرآیند منابع انسانی

مدیریت اجرایی را می توان به عنوان یکی از اساسی ترین فرآیندهای منابع انسانی تعریف کرد. نحوه انجام این فعالیت از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت است. لازمه اجرای صحیح آن مدیریت صحیح در رابطه با کارهای انجام شده در گذشته و اهداف مورد نظر برای آینده است. با مدیریت عملکرد، سازمان ها به دنبال ایجاد انگیزه در کارکنان و ارائه پاداش به کارکنان برای دستیابی به اهداف سازمانی از طریق افزایش بهره وری و کارایی هستند. همچنین مدیران می توانند از سیستم مدیریت عملکرد خودکار (PMS) استفاده کرده و تمامی اطلاعات لازم برای ارزیابی عملکرد کارکنان را بررسی کرده و از وجود نیازهای آموزشی مطلع شوند.

• روابط کارمندان چهارمین فرآیند منابع انسانی

حفظ کارمندان و کارکنان در طول زمان و جلوگیری از خارج شدن آنها از سازمان پیچیده و دشوار است. این امر در صنایع رقابتی بیش از سایر مشاغل مشهود است. عوامل متعددی در چرایی خروج کارکنان از سازمان نقش دارند. همه آنها تحت کنترل مدیریت منابع انسانی نیستند. قوانین و روابط کار، محیط کار، سلامت و ایمنی کارکنان، کیفیت زندگی کاری، غرامت کارگران و کارمندان، مشاوره استرس در محل کار و غیره. عواملی هستند که باید در فرآیندهای منابع انسانی در نظر گرفته شوند. زیرا نمی توان تأثیر این عوامل را در ایجاد رضایت یا نارضایتی در بین کارکنان سازمان نادیده گرفت.

ایجاد روابط سالم بین کارکنان مانع از جابجایی می شود. اعضای تیم منابع انسانی در هر سازمانی از ابزارهای کمی و کیفی برای سنجش میزان مشارکت کارکنان استفاده می کنند. این گروه با بررسی نتایج سعی در حفظ سطح ایده آل مشارکت کارکنان دارد. این روش ها یکی از اشکال تعامل دو سویه بین کارمند و کارفرما است که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد. نرم افزار مدیریت فرآیند منابع انسانی نیز در این زمینه برای مدیران مفید است.

وظایف مدیر منابع انسانی 

مدیر منابع انسانی کلیه خدمات منابع انسانی، سیاست های منابع انسانی و برنامه های شرکت های بزرگ و حتی کسب و کارهای کوچک را مدیریت می کند. وظایف و اهداف مدیریت منابع انسانی بسته به نیازهای کلی شرکت یا سازمان متفاوت است. مدیر منابع انسانی وظایف یا مسئولیت های مدیریت ارشد را برای رفع نیازهای مدیریت نیروی کار تعریف می کند.

وظایف اصلی مدیریت منابع انسانی شامل موارد زیر است:

• استخدام کارمندان
• برنامه ریزی بخش مدیریت ساختارها و فرآیندهای سازمانی
• سیستم های مدیریت و بهبود عملکرد
• توسعه سازمانی
• بررسی پرونده های کارکنان
• تحقیق و تعیین نیازهای آموزشی کارکنان
• تدوین سیاست ها و اسناد سازمانی
• روابط کارکنان
• کمک های خیریه
• کارکنان شرکت و تعاملات اجتماعی
• مدیریت پاداش و مزایا
• تضمین ایمنی، رفاه و سلامت کارکنان
• مشاوره و خدمات پرسنلی

گاهی اوقات مدیر منابع انسانی مسئول خدمات جانبی مانند پذیرش، مدیریت خدمات مشتری یا گزارش تراکنش است. مدیر منابع انسانی مسئول توسعه فرآیندها و استانداردهایی است که از دستیابی به اهداف تجاری سازمان پشتیبانی می کند. مدیر منابع انسانی اجرای خدمات انسانی، سیاست ها و برنامه ها را از طریق کارکنان منابع انسانی هماهنگ و مدیریت می کند. او همچنین گزارش های مالی را به مدیرعامل ارائه می دهد و در مورد منابع انسانی مشاوره می دهد.

اهداف مدیریت نیروی انسانی در سازمان چیست؟

برای شناخت اهداف مدیریت منابع انسانی در یک سازمان، ابتدا باید از اهداف، استانداردها و ارزش های یک سازمان آگاه باشید. بخش مدیریت منابع انسانی در هر سازمانی هدف خاصی را دنبال می کند که با هدف بزرگتر سازمان همسو باشد. به عنوان مثال، در یک سازمان نوپا، هدف دپارتمان منابع انسانی تکمیل تیم در یک بازه زمانی مشخص است، اما سازمانی که سال‌ها فعالیت می‌کند، به هدف تکمیل تیم رسیده است و به دنبال موارد دیگر است.

تعیین اهداف برای مدیریت منابع انسانی این بخش را در مسیر درست هدایت می کند. در زیر نمونه هایی از اهداف کلی این قسمت از سازمان را ذکر می کنیم تا بتوانید با توجه به آنها اهداف خاصی را برای این واحد در سازمان خود تعیین کنید.

• مدیریت دانش در سازمان و ارائه اطلاعات کافی به کارکنان و استفاده از داده های سازمان برای دستیابی به اهداف
• شناسایی کارکنان وظیفه شناس و توانمند و ارائه دستمزد، پاداش، مزایا و مشوق های مناسب برای ارزش گذاری آنها
• بهینه سازی روابط در سطوح مختلف در سازمان
• تامین امنیت، رفاه و سلامت در سازمان از جنبه های مختلف جسمی و روحی برای کارکنان
• برنامه ریزی برای استخدام تیم حرفه ای و توانمندترین افراد برای پست های مختلف در سازمان
• با انجام وظایفی مانند طراحی سازمانی، نوشتن شرح وظایف و مشخصات شغلی، اثربخشی سازمان را افزایش دهید

ارتباط بین استراتژی منابع انسانی و استراتژی سازمان

استراتژی منابع انسانی یک مدل تصمیم گیری است که به سیاست ها و رویه های مرتبط با مدیریت منابع انسانی و نیازها می پردازد. هدف از توسعه و اجرای استراتژی منابع انسانی پیوند دادن سیاست ها و شیوه های منابع انسانی به اهداف استراتژیک منابع انسانی است. به عبارت دیگر، نتیجه تدوین استراتژی منابع انسانی برای ما تعیین می‌کند که چه رویه‌هایی را باید در هر یک از زیر سیستم‌های منابع انسانی مانند استخدام، آموزش، ارزیابی عملکرد، پرداخت و پاداش و روابط کارکنان انجام دهیم.

استراتژی منابع انسانی یک بحث مفهومی است. به عنوان مثال، این حوزه بیان نمی کند که چه میزان حقوق و مزایا باید پرداخت شود، بلکه اساس پرداخت را مورد بحث قرار می دهد و راهنمای عملی تهیه می کند و استراتژی های مختلفی برای مدیریت منابع انسانی تعریف می کند. یکپارچگی استراتژیک برای ایجاد همسویی بین استراتژی منابع انسانی و استراتژی شرکت ضروری است. زیرا این دو استراتژی مکمل یکدیگر هستند و هدف آنها ایجاد هماهنگی و همگونی استراتژیک بین اهداف مدیریت منابع انسانی و اهداف شرکت است.

در واقع فرآیند تدوین و اجرای استراتژی منابع انسانی، پیوند بین سیاست ها و روش های منابع انسانی با اهداف استراتژیک سازمان است. بنابراین اگر مدیریت استراتژیک منابع انسانی فرآیندی باشد که سازمان بخواهد سرمایه انسانی، اجتماعی و فکری اعضا را با نیازهای استراتژیک سازمان پیوند دهد. در این حالت، استراتژی منابع انسانی که بخشی یا جزئی از سازمان است، به نقشه راهی تبدیل می شود که رهبران سازمان برای حفظ این رابطه از آن استفاده می کنند.

نکته نهایی در مورد روش های اجرایی مربوط به حوزه منابع انسانی

در این مقاله اطلاعات جامعی در مورد روش های اجرایی مربوط به حوزه منابع انسانی ارائه کرده ایم. اکنون می دانید اهمیت این موقعیت در سازمان، چه اهدافی را دنبال می کند و چه وظایفی را انجام می دهد. با شرکت در دوره های مرکز اسپاد آبستا می توانید مهارت های مربوط به این رشته را در کوتاه ترین زمان ممکن به صورت عملی فرا گرفته و در سازمان خود استفاده کنید.

دیجیتال مارکتینگ آبستا ادز